20 năm đã trôi qua, Howl's Moving Castle vẫn là một hành trình tìm kiếm tình yêu và hòa bình, mà còn là một bài học sâu sắc về sự phản kháng với chiến tranh.
Năm 2024 đánh dấu cột mốc quan trọng với phim hoạt hình điện ảnh Howl's Moving Castle - Lâu Đài Di Động Của Howl của đạo diễn Hayao Miyazaki khi tròn 20 năm kể từ khi ra mắt.
Đây là một trong những tác phẩm đỉnh cao của Studio Ghibli, và thông tin về việc tái chiếu bộ phim tại nhiều quốc gia, bao gồm cả Việt Nam, mang đến cơ hội để cả thế hệ khán giả cũ và mới thưởng thức lại một kiệt tác đầy mê hoặc này trên màn ảnh rộng.
Mặc dù vẫn mang những nét đặc trưng của Studio Ghibli như nhân vật mạnh mẽ, thế giới huyền ảo và thông điệp nhân văn, Howl's Moving Castle khác biệt nhờ cốt truyện phương Tây, bối cảnh châu Âu, phong cách nghệ thuật cơ khí-phép thuật, và thông điệp chính trị sâu sắc.
Sự trở lại của "Howl's Moving Castle"
Lần đầu tiên ra mắt vào năm 2004, Howl's Moving Castle đã đứng trong top những bộ phim hoạt hình được yêu thích nhất của Studio Ghibli, góp phần khẳng định tên tuổi của đạo diễn Hayao Miyazaki. Nổi bật với kỹ thuật hoạt hình tuyệt vời, phim còn gây ấn tượng với cốt truyện độc đáo, nhân văn sâu sắc và những thông điệp đầy ý nghĩa.
Phim đã xuất sắc giành được nhiều giải thưởng tại các liên hoan phim trong nước và quốc tế, như giải Oscar lần thứ 78, giải Nebula cho Kịch bản xuất sắc nhất, giải Osella cho thành tựu về kỹ thuật… Howl's Moving Castle từng là một trong những phim hoạt hình có doanh thu cao nhất mọi thời đại tại Nhật Bản, với hơn 235 triệu USD trên toàn cầu năm 2004.
Năm 2024, Studio Ghibli quyết định tái chiếu Howl's Moving Castle tại các rạp chiếu phim trên toàn thế giới. Tại Việt Nam, bộ phim đã được công chiếu lại vào ngày 3/1/2025, nhận được sự quan tâm đông đảo của người yêu thích hoạt hình.
Điểm khác biệt của Howl's Moving Castle trong thế giới phim của Ghibli Studio
Ra đời từ bối cảnh chiến tranh
Được chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của tác giả Diana Wynne Jones, Howl's Moving Castle kể về Sophie, một cô gái trẻ bị một mụ phù thủy ác độc biến thành một bà lão. Trong hành trình tìm kiếm cách hóa giải, Sophie đã gặp gỡ Howl, một phù thủy tài năng nhưng vô cùng phức tạp và có phần cổ quái. Cuộc sống của cả hai trong lâu đài bay trở nên khó khăn khi phù thủy Howl phải né tránh chiến tranh giữa các nước láng giềng.
Thực tế, Howl's Moving Castle được phát hành trong bối cảnh Chiến tranh Iraq (2003), và Hayao Miyazaki đã lấy cảm hứng từ đó để tạo nên một câu chuyện phản chiến mạnh mẽ. Đây là một trong những tác phẩm của Ghibli thể hiện rõ lập trường chống chiến tranh, khác với các bộ phim như My Neighbor Totoro (1988) hay Kiki's Delivery Service (1989), vốn tập trung vào những câu chuyện nhẹ nhàng về tình cảm gia đình hoặc hành trình trưởng thành.
Phong cách nghệ thuật - Kết hợp giữa cơ khí và phép thuật
Lâu đài di động của Howl là sự kết hợp độc đáo giữa cơ khí và phép thuật, một yếu tố khó tìm thấy trong các phim khác của Ghibli tập trung nhiều hơn vào thiên nhiên, linh hồn và truyền thống Nhật Bản.
Nền công nghiệp và máy móc trong phim phản ánh thời kỳ Cách mạng Công nghiệp ở châu Âu thế kỷ 19 với những cỗ máy hơi nước, khí cầu và động cơ. Những chi tiết như tàu bay, trang phục kiểu cổ điển, và khung cảnh thiên nhiên rộng lớn mang lại cảm giác vừa lãng mạn, vừa siêu thực.
Thế giới châu Âu cổ điển
Lấy bối cảnh tại một đất nước châu Âu giả tưởng, Howl's Moving Castle có nhiều yếu tố kiến trúc và thời trang phương Tây. Miyazaki từng thừa nhận đã lấy cảm hứng từ vùng Alsace (Pháp) và Colmar, nổi tiếng với những thị trấn như bước ra từ cổ tích.
Làm phim dựa trên tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Anh Diana Wynne Jones (Anh), tác phẩm chịu ảnh hưởng lớn từ bối cảnh văn học châu Âu nên câu chuyện mang phong vị của những truyện cổ tích phương Tây, kết hợp phép thuật với đời sống hàng ngày.
Các nhân vật như Sophie và Howl đều thể hiện sự giao thoa giữa văn hóa Nhật Bản và châu Âu.
Âm nhạc trong phim mang giai điệu cổ điển châu Âu với những bản waltz nổi bật như Merry-Go-Round of Life, khác biệt với phong cách truyền thống Nhật Bản thường thấy trong phim.
Thông điệp tình yêu và hòa bình
Bộ phim được đánh giá là một trong những phim hoạt hình xuất sắc nhất của Studio Ghibli nhờ vào thông điệp phản đối chiến tranh mạnh mẽ, tôn vinh hòa bình và tình yêu của con người.
Thông điệp chính của Howl's Moving Castle là cách bộ phim thể hiện về tình yêu, sự hòa bình và đấu tranh với nỗi sợ hãi. Tình yêu tự nhiên giữa Sophie và Howl cũng chính là sự thay đổi và trưởng thành của mỗi người. Sophie đã tìm thấy sức mạnh trong sự chăm sóc của Howl và giúp người yêu hiểu về giá trị của cuộc sống, chấm dứt cuộc chiến tranh vô nghĩa. Howl, với trái tim đầy tổn thương, đã học cách vượt qua sự sợ hãi và chấp nhận bản thân cũng như người khác.
Chiến tranh và sự hủy diệt trong bộ phim thì thế nào? Miyazaki không ngần ngại chỉ trích những thế lực gây chiến tranh, sự tham lam và những hành động vô nghĩa trong cuộc sống. Howl's Moving Castle khẳng định rằng chỉ có hòa bình và tình yêu mới có thể mang lại sự bình an và hạnh phúc thật sự cho con người.
Ý nghĩa của việc tái chiếu sau 20 năm
Dù đã 20 năm trôi qua, Howl's Moving Castle là một kiệt tác vượt thời gian và đến nay vẫn là một trong những bộ phim hoạt hình đáng xem nhất của Nhật Bản. Yếu tố cổ tích tồn tại giữa hiện thực khốc liệt tương phản nhưng lại hòa hợp đến lạ thường. Cùng với thông điệp nhân văn và kỹ thuật hoạt hình xuất sắc đã tạo nên một tác phẩm nghệ thuật với người hâm mộ ở mọi lứa tuổi.
Việc tái chiếu bộ phim này như lời tri ân đến người hâm mộ đã yêu mến tác phẩm, và là cơ hội cho thế hệ khán giả mới khám phá những giá trị văn hóa, nghệ thuật mà Howl's Moving Castle mang lại. Dù nhiều tác phẩm mới đã ra đời, nhưng danh tiếng của Studio Ghibli vẫn không bị thay thế bởi hàng loạt kiệt tác vượt qua thời gian và không gian, tiếp tục chạm đến trái tim của những ai yêu thích điện ảnh, nghệ thuật và sự huyền bí.
Howl's Moving Castle cùng Mộ đom đóm mở đường cho 21 phim của Studio Ghibli được chiếu lại trong vòng bốn năm tới. Những phim tiếp theo được chiếu là Spirited Away (3-1-2025); Lời thì thầm của trái tim (10-1-2025); và Loài mèo trả ơn (17-1-2025).
Đây là thời điểm tuyệt vời để thưởng thức lại những tác phẩm điện ảnh kinh điển này và tiếp tục khám phá những thông điệp mà chúng mang lại. Việc chiếu lại cũng thu hút khán giả trẻ hiểu về những bài học quý giá về cuộc sống, tình yêu và môi trường mà các tác phẩm từng thể hiện. Ngoài ra, màn ảnh rộng là một trải nghiệm tuyệt vời khi thưởng thức các bộ phim Ghibli. Việc chiếu lại trên rạp mang lại cảm giác tươi mới, một cách để khán giả cảm nhận lại vẻ đẹp nghệ thuật mà các bộ phim này mang đến.
Howl's Moving Castle mang thông điệp mạnh mẽ về chiến tranh và hòa bình, và việc chiếu lại bộ phim cũng là một cách để nhắc nhở về những thông điệp phản chiến này, đặc biệt trong bối cảnh thế giới vẫn đối mặt với những xung đột.
